İkinci Yeniciler

1950’li yıllarda Edip Cansever, İlhan Berk, Cemal Süreya, Turgut Uyar, Sezai Karakoç ve Ece Ayhan gibi şairlerin başını çektiği bir şiir ve edebiyat akımıdır. Garipçiler’e ve 1940 Toplumcu Gerçekçi Kuşağı’na tepki olarak doğmuştur. Türk şiirinde değişik imge, çağrışım ve soyutlamalarla yeni bir söyleyiş bulma amacında olan bir akımdır.

İkinci Yenicilerin Özellikleri:

• .1. İkinci Yeniciler 1950’li yıllarda Edip Cansever, İlhan Berk, Cemal Süreyya, Turgut Uyar, Sezai Karakoç ve Ece Ayhan gibi şairlerin başını çektiği bir şiir ve edebiyat akımıdır. 
• 2. Garipçilere ve 1940 toplumcu gerçekçi kuşağına tepki olarak doğmuştur. 
• 3. Türk şiirinde değişik imge çağrışım ve soyutlamalarla yeni bir söyleyiş bulma amacında olan bir akımdır. 
• 4. Şiirde anlam değil se güzelliğine önem vermişlerdir. 
• 5. Anlam geriye atılmış, imge anlamdan üstün tutulmuştur. 
• 6. Bireyin toplumdaki yalnızlığı sıkıntılar, çevreye uyumsuzlukları gibi temaları işlemişlerdir. 
• 7. Kapalı ve soyut bir şiir anlayışı benimsenmiştir. 
• 8. Şiirler rasgele seçilmiş sözcük ve cümlelerin alt alta sıralanmasıyla oluşturulmuş izlenimi uyandırır. 
• 9. Şiirde öyküleyici anlatım yolunu terk etmişlerdir. Konu ve olay şiirden atılmıştır 
• 10. Gerçeküstücülüğün etkisiyle akıl dışına yönelinmiştir. 
• 11. Bilinçaltı ön plandadır. 
• 12. Konuşma dili ve mantık dokusundan uzak bir dil kullanmışlardır. 
• 13. Serbest şiir anlayışı benimsenmiştir. 
• 14. Şiir duygu ve çağrışımlarla oluşturulmuştur. 
• 15. Salt şiir, sanat için sanat, şiir için şiir anlayışını benimsemişlerdir. 
• 16. Her türlü kısıtlamaya baskıcı tutuma karşı çıkılmıştır. 
• 17. Edebi sanatlar çok sık kullanılmıştır. 
• 18. Büyük harf ve noktalama kullanılmamıştır. 
• 19. Siyaset dışı kalmışlardır. 
• 20. Aydın kesime, seçkinlere seslenilmiş, günlük konuşma diline karşı çıkılmıştır. 
• 21. Müzik ve resim sanatında yararlanılmıştır. 
• 22. Onlara göre şiirde ahenk, ölçü ve uyakla değil; musiki ve anlatım zenginliği ile sağlanmalıdır. 
• 23. Garipteki gibi ortak bir hareket olmayıp bağımsız şairlerin benzer bir çizgide şiir yazmasıyla oluşmuştur.

Topluluğun Sanatçıları:

CEMAL SÜREYA (1931-1990):

• Kendine özgü söyleyiş biçimi ve şaşırtıcı buluşlarıyla, zengin birikimi ile duyarlı, çarpıcı, yoğun, diri imgeleriyle İkinci Yeni şiirinin en başarılı örneklerini vermiştir.
• Eserleri:
• Şiir: Üvercinka, Göçebe, Sevda Sözleri

İki Kalp

İki kalp arasında en kısa yol: 
Birbirine uzanmış ve zaman zaman 
Ancak parmak uçlarıyla değebilen 
İki kol. 

Merdivenlerin oraya koşuyorum, 
Beklemek gövde gösterisi zamanın; 
Çok erken gelmişim seni bulamıyorum, 
Bir şeyin provası yapılıyor sanki. 

Kuşlar toplanmışlar göçüyorlar 
Keşke yalnız bunun için sevseydim seni.

TURGUT UYAR (1927-1985):

Kaynak dergisinin bir şiir yarışmasında Arz-ı Hal şiiri ikincilik kazanınca Nurullah Ataç’ın güvendiği şairler arasına girdi.

İkinci Yeni Şiir akımının önde gelen şairlerindendir.

Eserleri:

Şiir: Arz-ı Hal, Türkiyem, Dünyanın En Güzel Arabistanı

Gecenin Şarkısı

gecenin şarkısı markısı kimindir 
hangi şarkısı üstelik 
gecenin şarkısı senin olsun ben istemem 
üstelik o şarkı herkesindir 
çünkü bulutlar konuşur 
kuşlar uyur 
ses uyanır 
şimdi kimindir gecenin şarkısı 

kimi hüzzamdan bir şarkı besteler uykusunda 
otlar büyür 
ocaklara girilir madenlerde 
ne düşler görür insan kimbilir 
gece onundur

SEZAİ KARAKOÇ (1933-…):

• Şiir üslubu bakımından, az çok İkinci Yeni’ye yakın sayılsa da, şiirinde işlediği temalar, inandığı değerler bakımından şiirimizde yeni ve değişik bir sestir.
• “Mona Rosa” şiiriyle sevilmiştir.
• Eserleri:
• Şiir: Körfez, Şahdamar, Ateş Dansı, Mona Rosa

Mona Roza

Mona Roza, siyah güller, ak güller 
Geyvenin gülleri ve beyaz yatak 
Kanadı kırık kuş merhamet ister 
Ah, senin yüzünden kana batacak 
Mona Roza siyah güller, ak güller 

Ulur aya karşı kirli çakallar 
Ürkek ürkek bakar tavşanlar dağa 
Mona Roza, bugün bende bir hal var 
Yağmur iğri iğri düşer toprağa 
Ulur aya karşı kirli çakallar 

Açma pencereni perdeleri çek 
Mona Roza seni görmemeliyim 
Bir bakışın ölmem için yetecek 
Anla Mona Roza, ben bir deliyim 
Açma pencereni perdeleri çek... 

Zeytin ağaçları söğüt gölgesi 
Bende çıkar güneş aydınlığa 
Bir nişan yüzüğü, bir kapı sesi 
Seni hatırlatıyor her zaman bana 
Zeytin ağaçları, söğüt gölgesi 

Zambaklar en ıssız yerlerde açar 
Ve vardır her vahşi çiçekte gurur 
Bir mumun ardında bekleyen rüzgar 
Işıksız ruhumu sallar da durur 
Zambaklar en ıssız yerlerde açar 

Ellerin, ellerin ve parmakların 
Bir nar çiçeğini eziyor gibi 
Ellerinden belli oluyor bir kadın 
Denizin dibinde geziyor gibi 
Ellerin, ellerin ve parmakların 

Zaman ne de çabuk geçiyor Mona 
Saat onikidir söndü lambalar 
Uyu da turnalar girsin rüyana 
Bakma tuhaf tuhaf göğe bu kadar 
Zaman ne de çabuk geçiyor Mona 

Akşamları gelir incir kuşları 
Konar bahçenin incirlerine 
Kiminin rengi ak, kimisi sarı 
Ahh! beni vursalar bir kuş yerine 
Akşamları gelir incir kuşları 

Ki ben Mona Roza bulurum seni 
İncir kuşlarının bakışlarında 
Hayatla doldurur bu boş yelkeni 
O masum bakışlar su kenarında 
Ki ben Mona Roza bulurum seni 

Kırgın kırgın bakma yüzüme Roza 
Henüz dinlemedin benden türküler 
Benim aşkım uymaz öyle her saza 
En güzel şarkıyı bir kurşun söyler 
Kırgın kırgın bakma yüzüme Roza 

Artık inan bana muhacir kızı 
Dinle ve kabul et itirafımı 
Bir soğuk, bir garip, bir mavi sızı 
Alev alev sardı her tarafımı 
Artık inan bana muhacir kızı 

Yağmurlardan sonra büyürmüş başak 
Meyvalar sabırla olgunlaşırmış 
Bir gün gözlerimin ta içine bak 
Anlarsın ölüler niçin yaşarmış 
Yağmurlardan sonra büyürmüş başak 

Altın bilezikler o kokulu ten 
Cevap versin bu kanlı kuş tüyüne 
Bir tüy ki can verir bir gülümsesen 
Bir tüy ki kapalı gece ve güne 
Altın bilezikler o kokulu ten 

Mona Roza siyah güller, ak güller 
Geyve'nin gülleri ve beyaz yatak 
Kanadı kırık kuş merhamet ister 
Aaahhh! senin yüzünden kana batacak! 
Mona Roza siyah güller, ak güller

EDİP CANSEVER (1928-1986):

• İkinci Yeni akımının özgün örneklerini verdi.
• Şirinde zamanla sevinç yerini bunalıma, toplumsal dengesizlikleri eleştirme kaygısı yerini yıkıcı bir umutsuzluğa bıraktı. “Dize işlevini yitirdi” gerekçesiyle yeni arayışlara yöneldi.
• İkinci Yeni içindeki bazı şairler gibi anlamsızlığı savunmadı. Kapalı, anlaşılması güç, yine de anlamdan ayrılmayan bir şiire yöneldi. Çok farklı imgeler kullanırken bile düşünce öğesini göz ardı etmedi.
• Eserleri: 
• Şiir: İkindi Üstü, Yerçekimli Karanfil, Tragedyalar

ECE AYHAN (1931-2002):

• Kendine özgü çağrışımlar ve göndermelerle örülü şiirleriyle hem Türk şiirinde hem de İkinci Yeni’nin içinde farklı bir kanal açtı. Şiirinin kilit noktası dildir.
• Eserleri:
• Şiir: Ortadokslular, Sivil Şiirler, Son Şiirler

İLHAN BERK (1918-2008):

• Doğu şiirinin klasik kalıplarını denedi, beyit ve türkü biçimlerinden yararlandı.
• Araştırmacı kişiliği, özgün duyarlılıkları ve buluşlarıyla 20. Yüzyıl Türk şiirinin en önemli isimleri arasındadır.
• Eserleri:
• Şiir: İstanbul, Günaydın Yeryüzü, Pera